Menu
Archiwum
2008-11-12 / RECYTACJE NA 90 ROCZNICĘ ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI
90 rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości uczczono w Gimnazjum nr 13 z Oddziałami Dwujęzycznymi im. I. J. Paderewskiego nietypowo. Zamiast tradycyjnej akademii, zorganizowano tam dzisiaj, 12 listopada finał szkolnego konkursu poezji patriotycznej.

Nagrody w konkursie "Moja dzielnica" - 11 listopada to radosny dzień – powiedział obecny na spotkaniu prezydent Tadeusz Wrona, który wspomniał wczorajsze uroczystości organizowane przez Miasto. Mówił m.in. o prapremierze spektaklu „Częstochowa 11 listopada 1918 roku”, który powstał na podstawie scenariusza dwójki częstochowian: Marii Nowakowskiej i Jarosława Kapsy, a który można było obejrzeć wieczorem w Filharmonii Częstochowskiej. Spektakl opowiada o tym co działo się w Częstochowie 90 lat temu. O ile nasza wiedza dotycząca tego, co wydarzyło się wtedy w Polsce jest w miarę pełna, o tyle wydarzenia które rozegrały się tutaj, w naszym mieście nie są powszechnie znane.
Patriotycznym wierszom, m.in. Adama Mickiewicza, Marii Konopnickiej i Władysława Bełzy, które recytowali uczniowie towarzyszyły znane pieśni wyzwoleńcze, wśród których nie mogło zabraknąć I Brygady.
Nagrody dla laureatów recytatorskiego konkursu wręczył Prezydent Tadeusz Wrona i Janusz Ferenc, dyrektor Gimnazjum.
Już po rozdaniu nagród prezydent Tadeusz Wrona postanowił w sposób szczególny uhonorować Adę Sterczewską z klasy I Gimnazjum nr 13 za recytację „Reduty Ordona” Adama Mickiewicza. Uczennica otrzyma nagrodę specjalną - dyplom i ilustrowany atlas Dzieje Polski.

Przy okazji niepodległościowej uroczystości uhonorowano także patriotów lokalnych - laureatów pierwszego konkursu "Moja dzielnica".
Konkurs "Moja dzielnica" powstał z inicjatywy Rady Dzielnicy Lisiniec i Wielki Bór we współpracy ze szkołami: SP nr 13, 37 i Gimnazjum nr 13. Celem konkursu jest utworzenie ścieżki historycznej obu dzielnic w szerokiej formule edukacyjno-kulturalnej: m.in. drzewo genealogiczne, album, prezentacje multimedialne. Patronat nad konkursem objął Prezydent Miasta.
Nagrody i wyróżnienia wręczyli Prezydent Tadeusz Wrona oraz jego pomysłodawca Mieczysław Malik. Gimnazjum nr 13 otrzymało także 4 tomową Monografię Częstochowy.

Spotkanie zakończyła wspólna pieśń „Żeby Polska była Polską” ze słowami Jana Pietrzaka i muzyką Włodzimierza Korcza.

Wyniki konkursu Moja Dzielnica

SZKOŁA PODSTAWOWA NR 37
Kategoria drzewo genealogiczne
I nagroda – Daria Przybylska
Wyróżnienia: Manuela Bugaj, Krzysztof Maszota, Angelika Szczypiorowska, Kinga Przybylska

Kategoria – moja dzielnica w obiektywie
I nagroda – Śladami przydrożnych kapliczek: Barbara Trzepióra, Monika Polańska, Dagmara Kępczyńska

Kategoria monografia
I nagroda – Historia OSP Częstochowa-Wielki Bór: Barbara Trzepióra

Kategoria wywiad
Wyróżnienie: Natalia Bugaj, Julia Nowak

SZKOŁA PODSTAWOWA NR 13
Kategoria album
I nagroda Rodzina Fojerów i Kostrzewów na terenie ziemi lisinieckiej – Karolina Jałowiecka
Wyróżnienia: Paulina Gaj, Katarzyna Palacz

Kategoria plakat
I nagroda – Dominika Mysłek
Wyróżnienia: Zuzanna Rykała, Kinga Gawor

Kategoria – moja dzielnica w obiektywie
I nagroda – Filip Barczyński

GIMNAZJUM NR 13
Kategoria prezentacja multimedialna
I miejsce- Agnieszka Kupczyk, Ola Stala, Karina Antczak
II miejsce – Katarzyna Janik, Kinga Słabosz, Marcin Wolny
Wyróżnienia: Agnieszka Kula, Katarzyna Cupiał, Klaudia Puch

Kategoria album
I miejsce – Olga Poczobut, Emilia Krasucka
II miejsce – Katarzyna Maszczyńska, Paulina Jezierska
Wyróżnienia: Magdalena Zych, Małgorzata Wierus, Karolina Boduch, Angelika Michalczak, Rafał Sioła, Monika Moor-Jankowska

Kategoria moja dzielnica w obiektywie
I miejsce – Emilia Kmieciak
B Kategoria plakat
Wyróżnienia: Aleksandra Opiła i Adrianna Cieślar, Marysia Sobańska i Anna Cedrowicz, Magda Łyka.

2008-11-11 / TYM, CO SŁUŻĄ MIASTU I OJCZYŹNIE
Prezydent Częstochowy wręczył podczas rocznicowego spotkania w Filharmonii Częstochowskiej z okazji Narodowego Święta Niepodległości wyróżnienia pod nazwą ”Tym, co służą Miastu i Ojczyźnie”. Otrzymali je Ojciec Izydor Matuszewski – Generał Zakonu Paulinów oraz Tajna Organizacja Nauczycielska w Częstochowie.

       Statuetki wręczane laureatom "Tym co służą Miastu i Ojczyźnie" Wyróżnienia ”Tym, co służą Miastu i Ojczyźnie” wręczane są za kultywowanie tradycji i wartości patriotycznych i mają charakter symboliczny. Mogą być przyznawane zarówno w formie indywidualnej, jak i zbiorowej – instytucjonalnej, z okazji Święta Niepodległości 11 listopada. Są to najwyższe wyróżnienia przyznawane przez Prezydenta Częstochowy.

       Ustanowienie przed dwoma laty przez Prezydenta Tadeusza Wronę wyróżnień ma pomóc w kształtowaniu szacunku dla tradycji narodowych i patriotycznych – zwłaszcza wśród młodego pokolenia; upowszechnianiu właściwych postaw obywatelskich; zwiększaniu zainteresowania historią narodu i „Małej Ojczyzny”, ich spuścizną kulturową i cywilizacyjną. Wyróżnienie jest jednocześnie uhonorowaniem osób i instytucji wyjątkowo zasłużonych w rzeczywistym działaniu dla dobra Częstochowy i Polski oraz na rzecz rozwijania kultury materialnej i duchowej narodu, państwa, lokalnej społeczności, wspólnoty.

Rzeczowym wyrazem wyróżnienia „Tym, co służą Miastu i Ojczyźnie” jest statuetka wykonana wg projektu częstochowskiego artysty Jerzego Kędziory.

- "Mając świadomość, z jakiego punktu startowała II Rzeczpospolita, z szacunkiem dostrzec można jej dorobek. Niepodległość w okresie międzywojennym trwała zaledwie 20 lat i 10 miesięcy. Niewiele dłużej, niż byt naszej obecnej Rzeczpospolitej. Porównaniem tych dwóch epok może być nie tylko heroizm wykazany na polu walki, ale także dorobek materialny. Polska międzywojenna dwukrotnie zniszczona była ciężkim kryzysem gospodarczym. Przed 1924 rokiem hiperinflacja zniszczyła oszczędności, po 1929 roku wielki globalny kryzys pozbawił pracy i zarobków miliony robotników. Lecz mimo to wybudowano port w Gdyni i linię kolejową Śląsk – Porty. To znaczyło dokładnie to samo, co dziś budowa terminalu gazu płynnego na Wybrzeżu i autostrada A-1. Tylko ten jeden przykład, wybrany spośród wielu, musi w nas wzbudzić szacunek. Może być także miarą uczuć patriotycznych. - mówił podczas uroczystości prezydent Wrona - Największym dorobkiem II Rzeczpospolitej nie były jednak drogi, porty i linie kolejowe. Przypomnijmy tu – w 1918 roku bez mała połowa mieszkańców nie identyfikowała się z suwerennym państwem polskim. Na każdym kroku ujawniały się świadomościowe różnice, wynikające z podziałów na zabory. Polskę, jako ideę Rzeczy Wspólnej, Rzeczy Pospolitej, trzeba było dopiero stworzyć. Pokoleniu wychowanemu w okresie międzywojennym przyszło zdać najtrudniejszy egzamin. Prawo Polski do niepodległego bytu musiano udowodnić na polach bitew kampanii wrześniowej, na Monte Cassino, na barykadach Powstania Warszawskiego. Dostrzec tu należy wielki wysiłek szkoły polskiej, bo ona stworzyła godnych Polski obywateli.

(...) Celem okupanta hitlerowskiego było zniszczenie polskiej inteligencji, sprowadzenie naszego społeczeństwo do poziomu „roboczych bydląt”. Za nauczanie groził obóz koncentracyjny, a nawet śmierć. Kara ta dotknęła wielu częstochowskich nauczycieli. I mimo to istniała polska szkoła, istniała przez cały okres okupacyjnego terroru. W naszym mieście, z czego jesteśmy szczególnie dumni, powstał w warunkach okupacyjnych największy „podziemny Uniwersytet”, którego kadrą byli profesorowie warszawscy ocaleni po Powstaniu.

I tak, jak nie byłoby możliwe stworzenie Niepodległej Polski w 1918 roku, gdyby nie trud Macierzy Szkolnej; tak i dziś nie bylibyśmy zdolni budować Rzeczpospolitej bez pełnej poświęcenia pracy nauczycieli. Uwypuklały to nagrody „Tym, co służą Miastu i Ojczyźnie”, przyznawane szkołom: Liceum Sienkiewicza i Liceum Słowackiego. Czas uhonorować bohaterów tej szlachetnej formy cywilnego oporu: nauczycieli z Tajnej Organizacji Nauczycielskiej; wspaniałych ludzi, którzy mimo terroru okupanta wypełnili swoją misję.

Podobnie, również jak co roku, nie można nie podkreślić wielkiego wkładu Kościoła Katolickiego w formowanie naszej Niepodległej. Nie byłoby Polski bez Jasnej Góry. W tym Sanktuarium jest zawarta idea Rzeczpospolitej.

700 lat temu powstał zakon obierający na swojego patrona świętego Pawła Pustelnika. Historia zakonu ukazuje, jak krzyżowały się drogi rozwoju Europy Środkowej, jak chrześcijaństwo formowało cywilizację ziemi na pograniczu wschodu i zachodu kontynentu. W dziejach zgromadzenia, obecnego od 1382 roku na Jasnej Górze, odnajdziemy istotne wątki z przeszłości Węgier, Słowacji, Rusi i Polski. Odkryjemy w tym szlachetny wzór lilii Andegawenów, który obdarzył nas świętą Królową Jadwigą.

Od powstania zatem nasze Sanktuarium miało charakter nie tylko narodowy, lecz stanowiło ogniwo łączące różne narody Europy Środkowej. Może też dlatego tradycja polskiego patriotyzmu jest daleka od szowinizmu, jest przykładem uczucia otwartego, przyjaznego, wiernego chrześcijańskiemu uniwersalizmowi.

Szanowni Państwo !

       Święto Narodowe, ustanowione w rocznicę Odzyskania Niepodległości, służyć powinno refleksji , a przez to ukształtować przyszłość.
Powierzono nam ogromną odpowiedzialność, przez uczestnictwo w demokratycznych procedurach możemy kształtować wspólny los narodu. Mamy szansę zapracować na wdzięczność przyszłych pokoleń; tak, jak na tę wdzięczność zasłużyli ludzie, kształtujący rozwój II Rzeczpospolitej. Powinniśmy więc pracować, tak jak wskazały nam wspominane słowa Konstytucji:
„ceniąc drożej od życia, nad szczęśliwość osobistą niepodległość zewnętrzną i wolność wewnętrzną narodu (...) dla dobra powszechnego, dla ugruntowania wolności, dla ocalenia ojczyzny naszej...”. Laureatami tegorocznego wyróżnienia „Tym, co służą Miastu i Ojczyźnie” zostali Ojciec Izydor Matuszewski – Generał Zakonu Paulinów oraz Tajna Organizacja Nauczycielska w Częstochowie. Ojciec Izydor Matuszewski – Generał Zakonu Paulinów.
       O. Izydor Matuszewski urodził się 4 listopada 1942 r. w Myczkowie, w parafii Lesko, na terenie obecnej archidiecezji przemyskiej i obecnego woj. podkarpackiego.
       Do Zakonu Paulinów wstąpił w 1960 r. Profesję zakonną złożył 2 lutego 1963 r. Odbył studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym Zakonu Paulinów na Skałce w Krakowie. Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk biskupa Tadeusza Szwagrzyka na Jasnej Górze w dniu 21 czerwca 1973 r.
       Jako młody kapłan, o. Izydor Matuszewski prowadził działalność duszpasterską z młodzieżą w Kaplicy Św. Józefa na Halach przy Jasnej Górze. W międzyczasie kończył studia na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, gdzie uzyskał tytuł magistra teologii z zakresu homiletyki.

       W sierpniu 1975 r. został mianowany Kustoszem Sanktuarium jasnogórskiego. Po dwóch latach został przeniesiony do pracy duszpasterskiej w parafii Oporów k. Kutna. Po dziewięciu miesiącach decyzją władz Zakonu, w marcu 1978 r. wrócił na Jasną Górę, by ponownie pełnić funkcję Kustosza Sanktuarium jasnogórskiego. Kustoszem był nieprzerwanie przez 20 lat, do maja 1996 r., kiedy to został mianowany Przeorem Klasztoru Jasnogórskiego. Trzy lata później decyzją ówczesnego Generała Zakonu o. Stanisława Turka został mianowany na drugą kadencję na tym stanowisku. Urząd Przeora pełnił więc przez dwie 3-letnie kadencje.

       9 marca 2002 r. o. Izydor Matuszewski został nowym, 85. z kolei Generałem Zakonu Paulinów. 25 lutego br. Kapituła Generalna Zakonu ponownie wybrała go na drugą 6-letnią kadencję.
       Władza Ojca Generała rozciąga się na cały Zakon, wszystkie prowincje, klasztory i zakonników. Miejscem stałego pobytu Generała na czas urzędowania jest główny klasztor Zakonu Paulinów, którym jest Klasztor Jasnogórski.
       Zakon św. Pawła Pierwszego Pustelnika, któremu przewodzi Ojciec Izydor Matuszewski, obchodzi w tym roku jubileusz 700-lecia oficjalnego zatwierdzenia i nadania reguły św. Augustyna przez legata papieża Klemensa V.
       Od początków swej obecności na ziemiach polskich paulini byli obecni w życiu narodu polskiego, nie tylko poprzez swoją działalność apostolską i misyjną. Oddawali się pracom naukowym, angażowali w działalność społeczną, edukacyjną i charytatywną. W trudnych dla Polski czasach płacili często wysoką cenę za działalność patriotyczną i niepodległościową. Klasztory paulinów były dla polskiej ludności schronieniem przed najeźdźcami i wrogami, a także miejscem konspiracyjnych akcji o charakterze religijno-patriotycznym.
       Od 626 lat zakon paulinów jest w sposób szczególny obecny w życiu Częstochowy. Klasztor Jasnogórski jest duchowym centrum miasta, regionu i całego kraju, jednym z największych światowych centrów kultu maryjnego, narodowym sanktuarium Polaków i skarbnicą historycznych pamiątek. Miejscem, które miało niebagatelny wpływ na demokratyczne przemiany i odzyskanie przez Polskę pełnej niepodległości po okresie totalitaryzmu i zależności od sowieckiej Rosji.
W tym dziele i historycznych wydarzeniach, jakie miały miejsce na Jasnej Górze w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat miał swój czynny udział jako ich współtwórca i współorganizator - Ojciec Izydor Matuszewski. - były kustosz i przeor klasztoru, a obecnie generał zakonu paulinów.

Tajna Organizacja Nauczycielska w Częstochowie

       W ramach niszczenia polskiej oświaty i kultury podczas II wojny światowej, Niemcy zezwolili na otwarcie w Generalnym Gubernatorstwie tylko szkół powszechnych i zawodowych z bardzo ograniczonym programem nauczania.
       W Częstochowie były duże trudności z uruchomieniem wszystkich szkół powszechnych, gdyż nowoczesne budynki zajęło wojsko lub urzędy niemieckie. W jednym budynku umieszczano więc dwie lub trzy szkoły, a nauka trwała na trzy zmiany. Zarekwirowano umeblowanie, nie dostarczano opału na ogrzewanie budynków szkolnych, niszczono pomoce naukowe, nakazano oddać wszystkie polskie książki z bibliotek szkolnych i przeznaczono je na zniszczenie.
       Nie prowadzono w szkołach lekcji historii, geografii i nauki o Polsce oraz świecie współczesnym, ograniczono liczbę godzin nauki języka polskiego, zlikwidowano lekcje polskiej literatury. Na terenach włączonych do Niemiec w ogóle nie otwierano szkół polskich.
W tych warunkach nauczyciele w Generalnym Gubernatorstwie i terenach włączonych do Rzeszy postanowili prowadzić potajemne nauczanie przedmiotów zabronionych przez okupanta. Od końca października 1939 roku rozpoczęła działalność Tajna Organizacja Nauczycielska: najpierw w Warszawie, potem w większych miastach, w tym – w Częstochowie. Przewodniczącym TON w Częstochowie został Józef Magnuski – kierownik Szkoły nr 20, później - od 1941 roku - byli nimi Bolesław Stępień i Stanisław Wieruszewski.
       Zaczęły powstawać licealne komplety uczniowskie pod kierunkiem ówczesnych dyrektorów, np.: w liceum im. Juliusza Słowackiego – Zofii Idzikowskiej, w Nauce i Pracy – Marii Rynkiewicz, w liceum im. Henryka Sienkiewicza – Józefa Steczki. Zorganizowano też komplety licealne i gimnazjalne u Sióstr Nazaretanek, u Braci Szkolnych, u ojców paulinów na Jasnej Górze pod dyrekcją Ojca Alojzego Wrzalika, przy liceum im. Romualda Traugutta czy w Liceum Stowarzyszenia Kupców Polskich.
       Lekcje odbywały się w mieszkaniach nauczycieli lub uczniów, w zaofiarowanych bezinteresownie przez mieszkańców pomieszczeniach. Zarówno młodzież, jak i nauczyciele ryzykowali każdego dnia swą wolnością i życiem. W kompletach akademickich, które działały w Częstochowie od 1943 roku, uczyło się w sumie ok. 700 osób. Na tajnych kompletach funkcjonowało nauczanie akademickie na wydziałach: polonistycznym, historycznym i prawa; funkcjonowały studia medyczne z wydziałem farmaceutycznym, studia politechniczne z wydziałami: elektryczno-mechanicznym, architektury, chemii i rolniczym, a także Szkoła Główna Handlowa z Warszawy oraz Instytut Filozoficzno-Teologiczny na Jasnej Górze. Po upadku powstania warszawskiego Częstochowa stała się - obok Krakowa - głównym ośrodkiem akademickim na terenach okupowanej Polski.
       Dzięki nauczycielom, którzy prowadzili tajne nauczanie na wszystkich szczeblach i we wszystkich typach szkół, szkolnictwo polskie mogło po zakończeniu wojny od razu rozpocząć naukę w szkołach podstawowych, średnich i wyższych. Tajne nauczanie było fenomenem w skali europejskiej. Nigdzie, w żadnym okupowanym kraju, środowisko nauczycielskie nie wykazało takiego patriotyzmu i postawy obywatelskiej.
       Spośród nauczycieli zasłużonych dla tajnego nauczania w Częstochowie pozostali wśród nas: Jadwiga Plewniak, Irena Sikorska, Jadwiga Stępniak, Irena Zalejska, Maria Rolska, Helena i Józef Pełkowie oraz Marian Bethier i Witold Wudkiewicz.
       Po wręczeniu statuetek odbyła się prapremiera spektaklu „Częstochowa 11 listopada 1918 roku” według scenariusza Marii Nowakowskiej, Jarosława Kapsy, w reżyserii Mariana Florka, scenografii Mateusza Kuca. Po spektaklu odbyło się tradycyjne spotkanie Prezydenta Miasta Częstochowy z przedstawicielami środowisk kombatanckich, organizacji społecznych i politycznych miasta w holu wejściowym Filharmonii Częstochowskiej.