2007-09-01 / 68 ROCZNICA WYBUCHU II WOJNY ŚWIATOWEJ
Wybuch II wojny światowej
1 września o godzinie 4.45 wojska niemieckie, bez wypowiedzenia wojny, przekroczyły granice Polski. Pierwszy etap wojny, zwany kampanią wrześniową, formalnie rozpoczął się wejściem wojsk niemieckich na terytorium Wolnego Miasta Gdańska. Ale pierwszym zbombardowanym miastem w Polsce był Wieluń.
Hitler skierował do Polski około 1,8 mln żołnierzy, 3 tys. czołgów i 2 tys. samolotów przeciw około 1 mln polskich żołnierzy, 700 samolotom i 400 czołgom.
W chwili wybuchu wojny Polska miała układ sojuszniczy z Francją z 1921 roku, z Wielką Brytanią z marca 1939 r. i z Rumunią (ale tylko w przypadku ataku ze strony ZSRR). Niemcy były powiązane paktem antykominternowskim z Japonią i Włochami, paktem stalowym z Włochami i paktem Ribbentrop-Mołotow z 23 sierpnia 1939 r. z ZSRR. Ten ostatni dzielił Europę Środkową na strefy wpływów obu państw. Hitler miał wolną rękę w wojnie z Polską.
3 września wojnę Niemcom wypowiedziały Wielka Brytania i Francja, od tego momentu wojna była już wojną światową, choć na razie głównie z nazwy. Jednocześnie z Niemcami ruszył na Polskę – o czym mało kto pamięta - słowacki Korpus Armijny w sile trzech dywizji piechoty ,,Janosik”, ,,Razus” i ,,Skultety”.
Pomimo zaciętego oporu, Niemcy dysponujący znaczącą przewagą uzbrojenia już w pierwszych dniach września przełamali polską obronę. Walki na terenie Polski zakończyły się 4 października kapitulacją Grupy Operacyjnej "Polesie" gen. J. Kleeberga. Tym samym kampania wrześniowa skończyła się klęską Polski.
17 września na wschodnie tereny kraju wkroczyły wojska ZSRR, łamiąc polsko-sowiecki pakt o nieagresji. Armia Czerwona nie napotkała znaczącego oporu, bowiem premier Sławoj - Składkowski stwierdził bezsilność wojsk polskich wobec połączonych sił niemieckich i radzieckich, a marszałek Rydz - Śmigły wydał dyrektywę, by zanadto nie walczyć z Rosjanami i nie zwiększać ofiar wśród żołnierzy. W dniu ataku ZSRR rząd polski ewakuował się do Rumunii, skąd został internowany. Prezydent Ignacy Mościcki wydał dekret o przekazaniu władzy Władysławowi Raczkiewiczowi, rozpoczynając tym samym działalność Polskiego Rządu na Uchodźstwie.
W czasie kampanii wrześniowej zginęło ok. 70 tys. polskich żołnierzy, ok. 90 tys. osób zdecydowało się na emigrację, do niewoli niemieckiej i sowieckiej dostało się ponad 550 tys. żołnierzy. II wojna światowa dopiero się zaczynała...
Częstochowa w czasie II wojny światowej
Wojska hitlerowskie zajęły Częstochowę 3 września 1939 roku. Dzień później w masakrze przeprowadzonej przez Wehrmacht straciło życie ponad 200 mieszkańców.
Nieopodal miasta w Mokrej (powiat kłobucki) 1-3 września doszło do jednej z największych bitew kampanii wrześniowej. Na polach wsi Mokra Wołyńska Brygada Kawalerii dowodzona przez pułkownika Juliana Filipowicza zniszczyła ponad 100 czołgów i pojazdów mechanicznych nieprzyjaciela. W tej jednej z najchlubniejszych dla Polaków bitew kampanii wrześniowej zginęło, zostało rannych lub zaginęło 800 niemieckich żołnierzy. Życie straciło tam także 200 polskich żołnierzy, 300 zostało rannych.
Ogromny dramat spotkał częstochowskich Żydów – zagłada „dużego getta” rozpoczęta 21 września 1942 roku i kosztowała życie blisko 30 tys. ludzi. Po Powstaniu Warszawskim Częstochowa stała się faktyczną stolicą Polski podziemnej. Znajdowała się tu Komenda Główna AK wraz z jej dowódcą gen. Leopoldem Okulickim – Niedźwiadkiem. Tu także funkcjonował największy uniwersytet “podziemny” stworzony przez kadrę naukową Uniwersytetu Warszawskiego, Poznańskiego, SGH, SGGW, Akademii Medycznej w Warszawie oraz Wilnie. 16 stycznia 1945 roku Częstochowa została zajęta przez wojska radzieckie.
2007-08-25 / CZĘSTOCHOWA-PFORZHEIM - OD DZIŚ MIASTA BLIŹNIACZE
Prezydent Częstochowy Tadeusz Wrona i Christel Augenstein – nadburmistrz niemieckiego Pforzheim w Badenii Wirtembergii podpisali dziś w częstochowskim Ratuszu Miejskim Umowę Bliźniaczą.
W uroczystości wziął udział zastępca Konsula Generalnego w Polsce Michael Morgenstern, podprzeor klasztoru jasnogórskiego Piotr Polek, przewodniczący Rady Miasta Piotr Kurpios, ksiądz Biskup Jan Wątroba, proboszcz Parafii Ewangelicko-Augsburdzkiej, Marcin Hinz, Radni, przedstawiciele różnych instytucji i środowisk zaangażowanych we współpracę z niemieckim miastem.
Z Pforzheim przyjechali także do Częstochowy: Alois Amann –przewodniczący Klubu Radnych CDU; Helmut Metzger – przewodniczący Klubu Radnych SPD; Bernd Zilly – przewodniczący Klubu Radnych Niezależni; prof. Dieter Pflaum – przewodniczący Klubu Radnych FDP; Gisela Schweizer – Przewodnicząca Towarzystwa Niemiecko-Polskiego; Susanne Schreck – Koordynatorka współpracy zagranicznej.
Oprawę muzyczną uroczystości zapewniło Trio Siergieja Wowkotruba.
Dzisiejsza umowa przenosi 18-letnią, bardzo dobrą współpracę obu miast na kolejny szczebel. Co warte podkreślenia – dotychczas były to najczęściej kontakty między mieszkańcami – wymiana młodzieży, nauczycieli, udział w zawodach sportowych, spotkania przedszkolaków.
- Cieszę się z owocnej wymiany młodzieży. To przecież młodzież decydować będzie o przyszłości naszych miast, to młodzi Niemcy i młodzi Polacy powinni bez obciążeń kontynuować proces zbliżenia, a raz nawiązane przyjaźnie i kontakty będą procentowały przez lata. Myślę tutaj o seminariach poświęconych europejskim problemom, takim jak np.: ksenofobia, mniejszości narodowe, rozszerzenie Unii Europejskiej, ekologia - z udziałem młodzieży z obu miast. – powiedział podczas uroczystości Prezydent Częstochowy - Liceum Społeczne jako pierwsze nawiązało współpracę z placówką w Pforzheim, w ślad za nim poszły inne szkoły - Zespół Szkół Muzycznych, Zespół Szkół Plastycznych, Gimnazjum Nr 20.
Podziwem napawa fakt współpracy najmłodszych naszych pociech, czyli przedszkolaków. Tak, proszę Państwa, dzieci z przedszkoli Oststadt i Haidach oraz częstochowskiego Przedszkola nr 38 realizują już europejskie projekty. Mają za sobą wiele wspólnych projektów, m.in. „Ja w moim mieście, a ono leży w Europie”, „Rodziny świata” czy też „Język jako czynnik porozumienia się” . Dzieci mają dużą wyobraźnię, nie brak im pomysłów – ich formy wyrazu zaskakują nierzadko nas dorosłych. – stwierdził z uśmiechem Prezydent.
– Po ponownym wyborze na Prezydenta Miasta Częstochowa , przekazał mi Pan w grudniu zeszłego roku dwa życzenia: po pierwsze życzył Pan sobie, żeby Miasta Częstochowa i Pforzheim w ciągu następnych czterech lat podpisały oficjalną umowę bliźniaczą. Po drugie, bym wkrótce odwiedziła Częstochowę. Czy myślał Pan wtedy, że oba życzenia właśnie się spełnią? Gdyby tak też było zawsze w polityce... - powiedziała Christel Augenstein, burmistrz Pforzheim - Właśnie partnerstwa miast doskonale nadają się do tego, aby zburzyć stereotypy. Bezpośrednia wymiana doświadczeń oraz bezpośrednie kontakty między mieszkańcami umożliwiają dogłębne poznanie życia, kształcenia i pracy w kraju partnerskim. Poprzez informacje o kraju, historii, kulturze można przekazywać nowe spojrzenie i impulsy.
Aby świat mógł dalej istnieć musimy się ciągle rozwijać, potrzebujemy zjednoczonej Europy. Dlatego szczególnie cieszę się, że nasza długoletnia przyjaźń dziś nabierze oficjalnej formy partnerstwa miast. Na zakończenie chciałabym zacytować znane przysłowie, i spróbuję to zrobić po polsku:
„Dobry partner jest jak stare wino – po latach jest coraz lepszy” - (Ein guter Partner ist wie ein guter Wein, er wird mit den Jahren noch besser)
Pforzheim to ośrodek akademicki, dlatego na sali obecna była również dziekan Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej prof. Maria Nowicka-Skowron. Obie strony zainteresowane są podjęciem ściślejszej współpracy uczelni z Pforzheim i Częstochowy – w czym na pewno dzisiejsza umowa pomoże.
Lokalna, niemiecka prasa w Pforzheim od kilku dni pisała obszernie o tym wydarzeniu i o naszym mieście, wspominając o wieloletniej współpracy, także i dziś uroczystość obserwowali dziennikarze: Thomas Frei z „Pforzheimer Zeitung” i Norbert Kollros z Pforzheimer Kurier.
Zapytana przez dziennikarza Życia Częstochowskiego pani Christel Augenstein przyznała, że oprócz oficjalnych wizyt i zwiedzania uczestniczyć będzie starać się również zobaczyć imprezy w ramach Dni Częstochowy. W oficjalnym programie nasi goście zwiedzą Klasztor Jasnogórski, Muzeum Częstochowskie, obejrzą panoramę miasta z wieży Ratusza, spotkają się z wolontariuszami oraz nauczycielkami języka niemieckiego w Centrum Języków Europejskich. Na życzenie burmistrz Augenstein w programie znajdzie się także Muzeum w Oświęcimiu.
Tekst Umowy
Kierując się wspólną wolą kontynuowania i pogłębiania dotychczasowych przyjacielskich stosunków oraz ich rozwijania w duchu pokojowego współistnienia w Europie, niniejszym uroczyście podpisujemy
Umowę Bliźniaczą pomiędzy miastem Pforzheim w RFN i miastem Częstochową w RP.
Obydwa miasta deklarują, że uczynią wszystko, co w ich mocy, aby we wzajemnych relacjach na trwale zagościła przyjaźń i przyjacielska współpraca.
Zobowiązują się do rozwijania i rozszerzania, w miarę swoich możliwości, zakresu współpracy, ze szczególnym uwzględnieniem samorządności, kultury, edukacji, wymiany młodzieży, sportu, pomocy społecznej i gospodarki.
Deklarują, że umożliwią i ułatwią wzajemne kontakty oraz nawiązanie trwałych przyjaźni między mieszkańcami obu miast, włączając do współpracy miejscowe organizacje i instytucje.
Podpisując Umowę Bliźniaczą wyrażają wolę wspólnego angażowania się, stosownie do posiadanych uprawnień, w utrzymanie pokoju i działań na rzecz porozumienia między narodami. Stosowne uchwały w tej sprawie podjęły Rada Miasta Pforzheim w dniu 24 kwietnia 2007r. oraz Rada Miasta Częstochowy w dniu 28 czerwca 2007r.
Poświadczają to zgodnie w dniu 24 sierpnia 2007r. w Częstochowie,
W imieniu władz miasta Pforzheim W imieniu władz miasta Częstochowy
Christel Augenstein Tadeusz Wrona
Nadburmistrz Prezydent Miasta